Kış hastalıkları yazı serisinin sekizinci ve son yazısında birbirine en çok karıştırılan iki temel hastalık ele alınacaktır: Soğuk algınlığı yani nezle ve influenza yani grip.

Soğuk Algınlığı

Soğuk algınlığı, nezle ya da bir diğer adıyla nazofarenjit; üst solunum yollarında (burun ve boğaz) meydana gelen viral bir enfeksiyondur. Burun akıntısı, boğaz ağrısı ve halsizlikle seyreder. Yılın her mevsiminde görülebilen ve bütün dünyada yaygın olan bir hastalık türüdür.  Enfeksiyon süreci rahatsızlık verse dahi genellikle zararsızdır ve kendiliğinden geçer. Belirtileri gripten biraz farklıdır ve daha hafif seyreder.

Genellikle mevsim geçişlerinde, ani sıcaklık değişimlerinin gündemde olduğu vakitlerde etkin olur. Viral kaynaklıdır. 200’den fazla nezleye sebep olan virüs mevcuttur. Bunlardan başlıcaları; Rinovirüsler, Koronavirüsler, Adenovirüsler ve RSV’dir (Respiratuar Sinsitiyal Virüs). En yaygın olanı ise Rinovirüslerdir.

Soğuk algınlığı, insanlar arasında görülen en yaygın bulaşıcı hastalık türüdür. Hapşırık ve öksürük atakları ile havaya yayılmış olan virüsleri başka insanlar soluduğunda onlara da geçmiş olur. Böylece herkese yayılır. Virüs; alındıktan 2-3 saat sonra kırıklık, burun akıntısı, hafif ateş, öksürük, gözlerde kızarma ve yaşarma gibi semptomlarla kendini belli eder. İlerleyen günlerde hapşırma, burun tıkanıklığı ve boğaz ağrısı, boğazda gıcık oluşması, öksürük, koku ve tat duyumunun azalması, gözlerde kızarma, sulanma ve yanma belirtileri çoğalabilir. Birçok hastada yorgunluk, keyifsizlik, bitkinlik hali görülür. Baş ağrısı olabilir. 7-10 günde kendiliğinden geçer, iyileşir.

Eğer ki sinüzit, orta kulak iltihabı veya pnömokok gibi hastalıklara sebebiyet verirse iyileşme süresi uzayacaktır. Ayrıca sigara kullanan kişilerde belirtiler daha uzun süre seyredebilmektedir.

Soğuk algınlığı (nezle) çoğunlukla grip ile karıştırılır. Ancak nezle, gribe göre çok daha hafif atlatılan bir rahatsızlıktır. Gripte burun akıntısı şikayeti pek olmazken nezlede ana şikayet burun akıntısıdır. Bu ikisinin tüm farklarına yazının sonunda karşılaştırmalı olarak değinilecektir.

Soğuk algınlığına yakalanıldığında yapılması gereken en temel şey istirahat, yani bolca dinlenmektir.

Bağışıklık sistemini destekleyici doğal takviyeler çok önemlidir. Çünkü vücuttaki virüslerle savaşan sistemimiz bağışıklık sistemimizdir. Ne kadar güçlü olursa o kadar kolay, hızlı, semptomsuz atlatırız ve bir daha yakalanmayız. Bağışıklık sistemimiz vücutta hastalığa sebebiyet veren virüsü tanır ve bir daha vücuda girerse çok hızlı bir şekilde antikorlarını çoğaltarak virüsü hemen yok eder. Biz vücudumuza virüsün girdiğini bile anlamayız, yani hastalanmadan iyileşmiş oluruz. Aradaki süreci bağışıklık sistemimiz yönetir ama biz farkına bile varmayız; tıpkı kalbimizin atışının, organlarımızın, sistemlerimizin işleyişinin otomasyonu gibi.

Ayrıca bağışıklık sistemi güçlü olan kişilerde daha önce vücuda alınmamış yeni bir virüs vücuda girdiğinde de çok hafif, belli belirsiz ve kolay atlatılır. Çünkü güçlü olan bağışıklık sisteminin görevi budur.

Bağışıklık sistemi oldukça karmaşık ve kendi içinde çeşitlenen bir sistemdir. Bu sistemi güçlendirmeye yönelik şeylerse doğada bolca mevcut bulunan, kolay ulaşılabilir ürünlerdir:

Soğan, sarımsak, çöreotu, zerdeçal, zencefil, beta glukan, propolis, polen, arı sütü, bal ve daha birçoğu bağışıklık sistemini güçlendirir. Kapsül damla, macun gibi formlarda çeşitli hazır pratik doğal takviyeler de tercih edilebilir. İster evde hazırlansın ister takviye olarak alınsın, önemli olan iyileştikten sonra da devamlılığını sağlamaktır. Yani hedef sadece iyileşmek değil, bağışıklık sistemini güçlendirip vücuda sürekli bir güç kazandırmak olmalıdır.

İyileşme sürecinde vitaminler, meyve ve sebzelerle vücut desteklenerek iyileşme kolaylaştırılabilir ve hızlandırılabilir. Özellikle C vitamini çok önemlidir. Mutlaka bolca alınmalıdır. Gerek meyvelerle gerek hazır takviyelerle olsun ihmal edilmemelidir. Tek başına bile iyileşmek için yeterli gelebilmektedir.

Semptomlara yönelik uygulamalar da yapılabilir. Bunlara bu yazıda tek tek değinilmeyecek zira nezlenin de gribin de semptomlarına yönelik pek çok tarif, Kış Hastalıkları yazı serisinin önceki yazılarında verilmişti. Boğaz enfeksiyonu veya sinüzit gibi daha ileri problemlerin ele alındığı yazılarda öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, halsizlik, yorgunluk gibi tüm belirtilere yönelik tarifler ayrıntılı olarak mevcut.

Grip

Grip de nezle gibi bulaşıcı bir virüs enfeksiyonu olmakla birlikte soğuk algınlığına göre çok daha ağır seyreden bir hastalıktır. İnfluenza A ve B virüslerinden kaynaklanır. Özellikle soğuk havalarda ve mevsim geçişlerinde daha sık rastlanır. Gribe neden olan influenza virüsü 0-4 °C arasında haftalarca canlılığını sürdürebildiği için kış aylarında daha sık enfeksiyon oluşturur. Bulaşma oranı da son derece yüksektir. En çok öksürme, hapşırma, konuşma ve temas yoluyla geçer. Grip olan kişilerin temas ettiği tüm nesneler bulaş açısından önem taşır. Özellikle sürekli toplu ortamda bulunmak durumunda kalan sağlık çalışanları ve öğretmenler gibi kişilere daha çok bulaşabilir. Çocuklar, yaşlılar, kronik hastalığı olanlarla bağışıklık sistemi kuvvetli olmayanlar gribi daha ağır geçirebilir.

Virüsler sürekli mutasyon geçirip değişmekte ve bu sebeple kişi tekrar tekrar gribe yakalanabilmektedir. Tekrar tekrar grip olunduğunda her seferinde influenza virüsünün mutasyon geçirmiş farklı bir versiyonuyla karşılaşılmış demektir. Çünkü vücut bir virüsle bir kere karşılaşınca onu bağışıklık hafızasına atar ve tekrar karşılaştığında hemen yok edebilir. Ama virüsün mutasyona uğramış yeni bir versiyonuyla karşılaştığında onu en baştan tanıması ve yenmeyi öğrenmesi gerekmektedir.

Grip olunduğunda yapılması gerekenlerin tamamı nezlede bahsedilenlerle birebir aynıdır. Grip daha ağır seyrettiği için yapılması gerekenlere de daha fazla önem vermek gerekir.

Belirtiler ve Bulgular	Grip	Soğuk Algınlığı/Nezle
Hastalığın Başlangıcı	Hastalık ani başlar.	Yavaş başlangıçlıdır.
Ateş/Titreme	Ateş sık görülür ve 38 derecenin üzerindedir. 3-4 gün devam edebilir.	Ateş nadiren görülür.
Öksürük	Sık görülür, şiddetlidir.	Daha az görülür, hafif veya orta şiddettedir.
Baş ağrısı	Belirgindir	Nadirdir ve hafiftir.
Kas Ağrısı	Sıklıkla görülür ve genellikle şiddetlidir.	Hafif ağrı görülebilir.
Kırgınlık ve Halsizlik	Sıklıkla görülür ve şiddetlidir. 2-3 hafta sürebilir.	Çok hafiftir.
Burun Akıntısı	Bazen görülür.	Sıklıkla görülür.
Hapşırma	Bazen görülür.	Sıklıkla görülür.
Boğaz Ağrısı	Bazen görülür.	Sıklıkla görülür. Genellikle ilk belirtidir.